PERSONA

Sirf bir BERGMAN filmi oldugu icin izlemek lazim dusuncesiyle izlenmemesi gereken film. O zaman bu filmden hicbirsey anlasilmamasi olagandir.İlk defa izleyecek olan beklentisiz oturmali ekranin karsisina. Sonra ne cikarsa bahtina. Çunku sadece iki kadin arasinda gecen bir film degil bu. Sadece hastalik degil anlatilan. Sadece kadin filmi degil. Çekim kalitesini vs bir kenara birakip iki sahneden bahsetmek istiyorum.Bu iki sahneyi gercekten anlayarak seyretmisseniz hemen arkasindan gelen sahneyi hatirlamiyorsunuzdur. Çunku bir sonraki sahnede siz coktan kendi icinize donmus az once duydugunuz replikler kafanizda bir kursun deligi acmistir. Bu sahnelerden biri filmin baslarinda doktorun Elisabet'e hemsire Alma ile kendi yazliginda bir kac gun kalmalarini teklif ettigi sahnedir. Önemli buldugum diger sahne icin de hemsire Alma'dan gelsin soyle..

''Anlat Elisabeth. O zaman ben de anlatirim. Bir gece bir partideydi. Gec saate kadar surdu ve kalabalikti. Sabaha dogru gruptakilerden biri: "Elisabet, bir kadin ve aktrist olmanin butun ozellikleri sende var." dedi. ''Ama anneligin yok.'' Guldun cunku aptalca geldigini dusundun. Ama bir sure sonra onun soyediklerini dusundugunu farkettin. Gitgide endiselendin. Kocanin seni hamile birakmasina izin verdin. Anne olmak istedin. Kesin oldugunu anladiginda korktun. Baglanmaktan, sorumluluktan, tiyatroyu birakmaktan korktun. Acidan, olumden, vucudunun bozulmasindan. Ama rolu oynadin. Mutlu genc bir anne rolu. Herkes ''cok guzel degil mi? hic boyle guzel olmamisti.'' dedi. Bu arada sen defalarca fetusu dusurmeye calistin. Ama basaramadin. Geri donus olmadigini anladiginda, bebekten nefret etmeye basladin. Ve olu domasini istedin. Bebegin olu olmasini istedin. Ölü bir bebek icin dua ettin. Uzun ve zor bir dogumdu. Gunlerce aci cektin. Sonunda bebek ameliyatla dogdu. Bebegine igrenerek baktin ve fisildadin: ''Hemen olemez misin? Ölemez misin?'' Ama o yasadi. Gece gunduz agladi. Ve ondan nefret ettin. Korkmustun, vicdanin rahatsizdi. Sonunda cocuga akrabalari ve bir dadi bakti. Hasta yatagindan kalkip tiyatroya donebildin. Ama aci bitmemisti. Çocuk annesine karsi cok buyuk bir sevgi besliyordu. Kendini korudun. Umutsuzca korudun. Bu sevgiye cevap veremeyecegini hissediyordun.... Aranizdaki karsilasmalar acimasiz ve anlamsiz oluyordu. yapamiyorsun. Soguk ve uzaksin. Sana bakiyor. Seni seviyor ve cok nazik. Ona seni rahat birakmadigi icin vurmak istiyorsun. kalin agzi ve cirkin vucuduyla igrenc oldugunu dusunuyorsun. O ac ve koca gozleri. O igrenc ve sen korkuyorsun.''

Bu replikte gecenler sizin hayatiniza birebir uymayabilir goruntude. Ama hic hayal kirikliginiz olmadi mi, hic sorumluluklarinizin altinda ezilmediniz mi, sirf vicdaninizi rahatlatmak icin istemediginiz birseyler yapmak zorunda kalmadiniz mi? İşte ben de bundan bahsediyorum. Bu koca tirattan cikartin o sizi ilgilendirmeyen hic dogmamis, dogurmayi dusunmediginiz, ya da doguramayacaginiz cocugu..Yerine en buyuk korkunuzu koyun. En buyuk basarisizliginizi, pismanliginizi, yalandan yasadiginiz her ne varsa bu tirata ekleyip bi daha bastan okuyun. İnanin o zaman anliyor insan o adamin neden BERGMAN oldugunu ve filmin adinin neden PERSONA oldugunu.